Od początku drugiej dekady XXI wieku produkcja soli na świecie wykazywała tendencję rosnąca według średniorocznego tempa rzędu 1% z poziomu ok. 300 mln ton w 2010 roku do ok. 330 mln ton w 2019 roku. Rozwój globalnego rynku był związany głównie z rosnącym popytem na chloro-alkalia i sodę kalcynowaną w Azji.
Dziesięciu największych producentów (krajów) odpowiada za 3/4 globalnej podaży. Wśród nich znajdują się tylko dwa kraje z Europy (Niemcy wytwarzające ok. 15 mln ton/rok i Rosja z produkcją rzędu 10 mln ton/rok). Polska (wytwarzająca ponad 4 mln ton soli w roku) zajmuje miejsce w drugiej dziesiątce globalnego rankingu, a jej udział w całkowitej produkcji sięga 1,3%.
Europejskie zdolności wytwórcze soli są szacowane na ponad 100 mln ton/rok (razem z producentami zużywającymi sól tylko na potrzeby własnej produkcji chemicznej takimi jak Solvay i Dow Chemical). Największym producentem w Europie operującym na wolnym rynku jest Grupa K+S (dawniej Esco) z mocami na poziomie rzędu 9-10 mln ton/rok i zakładami wytwórczymi w kilku krajach Europy Zachodniej. Duże zdolności produkcyjne (powyżej 5 mln ton/rok) posiadają także: ukraińska firma Artyomsol (rzędu 7 mln ton/rok, moce wykorzystywane ostatnio w niewielkim stopniu) i chemiczny koncern Nouryon - dawniej AkzoNobel (rzędu 6 mln ton/rok).
W handlu na rynku europejskim sól występuje najczęściej w dwóch rodzajach: kamiennej i warzonej. Sól warzona należy do kluczowych produktów Grupy CIECH, która oferuje ją w różnych kanałach dystrybucji. Sól produkowana w naszych zakładach w Janikowie znajduje zastosowanie m.in. w przemyśle spożywczym, mięsnym, chemicznym (np. w procesie elektrolizy) i wielu innych. Ważnym produktem są również tabletki solne wykorzystywane w specjalistycznych instalacjach - systemach uzdatniania wody. Kolejnym coraz ważniejszym kanałem dystrybucji dla Grupy CIECH są zakłady produkujące pasze zwierzęce i duże gospodarstwa rolne. To właśnie dla tej gałęzi dedykowana jest sól paszowa i lizawki solne służące do zbilansowania diety zwierzęcej.
Ze względu na przewagę soli warzonej pod względem parametrów jakości, przemysł chemiczny w Europie Zachodniej praktycznie odszedł od stosowania soli kamiennej. Podobny proces miał miejsce w przypadku przemysłu spożywczego oraz gospodarstw domowych. Sól kamienną stosuje się obecnie przede wszystkim w drogownictwie przy zimowym odladzaniu dróg. Sól warzona znajduje natomiast szerokie zastosowanie w każdej dziedzinie przemysłu i w gospodarstwach domowych. Najczystsza jej odmiana używana jest również w przemyśle farmaceutycznym.
W Europie najwięcej soli znajduje zastosowanie w przemyśle sody kalcynowanej oraz chlorowo-alkalicznym (ok. połowa popytu). W ostatnich latach dużo mniej soli zużywa drogownictwo. W skali globalnej jedynie na kontynencie północnoamerykańskim udział soli w drogownictwie ma swój znaczący udział (ok. 1/3). W pozostałych regionach świata dominującym odbiorcą soli jest przemysł chemiczny (chlorowo-alkaliczny i sody kalcynowanej). W Azji (poza Chinami, gdzie sól jest zużywana głównie przez przemysł chemiczny), Ameryce Łacińskiej, Afryce i na Bliskim Wschodzie sól przeznacza się przede wszystkim do spożycia bezpośredniego i produkcji żywności.
Struktura rynku soli w Polsce różni się od segmentacji w skali europejskiej. Zdecydowanie większe znaczenie posiada sól używana do produkcji sody kalcynowanej, w drogownictwie i konsumpcji bezpośredniej, a mniej w przemyśle chloro-alkaliów.
Polska należy do czołówki producentów soli w Europie. W ostatnim dziesięcioleciu łączna roczna produkcja soli warzonej, kamiennej i solanki wykazywała wahania między 3,9 mln ton i 4,5 mln ton.
Polski rynek soli, podobnie jak rynek europejski, jest rynkiem dojrzałym. Wielkość zużycia soli warzonej wykazuje niewielką średnioroczną dynamikę wzrostu rzędu 1%-1,5%. Najważniejszymi motorami tego wzrostu są głównie produkty solne wysoko przetworzone np. stosowane do systemów uzdatniania wody i w ochronie zdrowia. Dużą zmiennością charakteryzuje się natomiast rynek soli kamiennej, której głównym zastosowaniem jest zimowe utrzymanie dróg. Popyt na sól kamienną w przypadku anomalii pogodowych potrafi zmieniać się o kilkadziesiąt proc. Grupa CIECH praktycznie nie działa na rynku soli drogowej, dlatego anomalie pogodowe nie wpływają na wielkość naszych sprzedaży. Odgrywamy natomiast istotną rolę w segmentach: soli spożywczej (przemysł spożywczy i spożycie bezpośrednie), systemów uzdatniania wody i przemysłu chemicznego (sól do elektrolizy).
Na rynku krajowym Grupa CIECH jest największym polskim producentem soli warzonej z mocami wytwórczymi na poziomie 550 tys. ton rocznie, a jej udział w krajowych zdolnościach produkcyjnych wynosi ok. 80%.
W perspektywie kilku najbliższych lat kierunki i dalszą dynamikę rozwoju globalnego rynku soli determinować będą ogólny rozwój gospodarczy (ze względu na dużą rolę przemysłu chemicznego w zużyciu soli) oraz czynniki sezonowe (ze względu na istotny udział soli w utrzymaniu dróg w krajach wysokorozwiniętych). W sektorze chemicznym szczególnie ważne będą realizacje planów rozbudowy instalacji produkcyjnych w Azji (w zakresie chloro-alkaliów i sody kalcynowanej wytwarzanej metodą syntetyczną). Prognozowane średnioroczne tempo wzrostu zużycia soli w skali światowej szacowane jest na poziomie ok. 2%. W Europie dynamika ta może być ok. dwukrotnie niższa, jednak w przypadku soli warzonej, czyli w obszarze działania Grupy CIECH, średnioroczny rozwój rynku przewidujemy na poziomie rzędu 1,5%. Wynika to ze sprawdzonej już przewagi jakościowej soli warzonej nad innymi rodzajami soli (kamiennej i morskiej).
Ze względu na globalne trendy ekonomiczne, społeczne czy demograficzne, w przemyśle solnym na znaczeniu zyskują produkty specjalistyczne. Rośnie świadomość w zakresie konieczności podnoszenia jakości wody - widoczny jest wzrost zapotrzebowania na tabletki solne ze strony wielu gałęzi przemysłu, a także gospodarstw domowych. Sól warzona o czystości farmakopealnej używana jest z kolei w coraz większych ilościach w przemyśle farmaceutycznym. Ze względu na rozwój chorób cywilizacyjnych związanych ze stylem życia w krajach rozwiniętych, rosną wydatki na ochronę zdrowia. Poprawia się również jakość farmaceutyków, co warunkuje wzrost zużycia soli wykorzystywanej w tym przemyśle.
Perspektywy rozwoju rynku soli warzonej w Europie, w tym także w Polsce, oceniane są jako stabilne. Możliwe wzrosty ilościowe uwarunkowane będą dynamiką sprzedaży w sektorze produktów wysoko przetworzonych np. do systemów uzdatniania wody.
Na świecie widoczny jest wzrost popytu na produkty specjalistyczne przemysłu solnego - tabletki solne, sól wykorzystywaną w farmacji, przemyśle spożywczym.
